Üst seviye üç İranlı yetkili, İran’ı Hamas lideri İsmail Haniye’nin kendi topraklarında öldürülmesine karşılık vermekten vazgeçirecek tek şeyin bu hafta düzenlenmesi umut edilen toplantılarda Gazze’de ateşkes sağlanması olacağını söyledi.
İran, geçen ay Tahran ziyareti sırasında Haniye’nin öldürülmesinden İsrail’i sorumlu tutmuş ve ağır bir karşılık verme kelamı vermişti. İsrail suikastte rol alıp almadığı konusunda bir açıklama yapmadı. ABD donanması İsrail’in savunmasına dayanak olmak için Ortadoğu’ya savaş gemileri ve bir denizaltı konuşlandırdı.
İran’ın kıdemli bir güvenlik yetkilisi olan kaynaklardan biri müzakerelerin başarısız olması yahut İsrail’in müzakereleri uzatmaya çalıştığını düşünürse Hizbullah üzere müttefikleriyle birlikte direkt bir hücum başlatacağını söyledi. İran’ın karar vermeden evvel müzakereler için ne kadar vakit tanıdığını söylemedi.
ABD’nin Ankara Büyükelçisi Jeff Flake, ABD’nin müttefiklerinden, İran’ı Ortadoğu’daki tansiyonları azaltması konusunda ikna etmelerini istediğini belirtti. Bölgedeki üç ülkenin hükümetleri Tahran’la Gazze’de ateşkes konuşmaları öncesinde tansiyonu tırmandırmaktan kaçınması için bağlantı halinde olduklarını söyledi.
İran’ın BM temsilciliği Cuma günü yaptığı açıklamada “Cevabımızın, olası bir ateşkese ziyan vermeyecek bir halde zamanlanmasını ve gerçekleştirilmesini umuyoruz” demişti.
İran dışişleri bakanlığı ve Devrim Muhafızları bahis ile ilgili sorulara şimdi karşılık vermezken İsrail başbakanlık makamı ve ABD dışişleri bakanlığı da sorulara yanıt vermedi.
Beyaz Saray sözcüsü John Kirby dün gazetecilere “İran ve vekilleri tarafından bu hafta içinde gerçekleşebilir… Hem ABD’nin hem de İsrail’in değerlendirmesi bu” dedi.
İsrail’de birçok gözlemci, İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’in Tahran’daki akından ötürü İsrail’i “ağır bir biçimde cezalandıracağını” söylemesinin akabinde misillemenin yakın olduğuna inaniyor.
Lübnan’daki Hizbullah’la yakın iki kıdemli kaynak Tahran’ın müzakerelere bir talih vereceğini lakin misilleme niyetinden vazgeçmeyeceğini söyledi.
Kaynaklardan biri Gazze’de ateşkes sağlanmasının İran’ın daha küçük “sembolik” bir misilleme için münasebet sağlayacağını söyledi.
İran Haniye’nin suikasti için missilleme maksadının ne olacağını belirtmedi.
Washington Institute for Near East Policy’den Farzin Nadimi “İran, yapacağı misillemenin 13 Nisan’daki saldırısından çok daha tesirli olmasını istiyor” dedi.
İran, Suriye’de iki generalinin öldürülmesinden sonra İsrail’e 13 Nisan’da yüzlerce İHA, seyir füzeleri ve balistik füzelerle saldırmış ve iki hava üssüne hasar vermişti. Hücumda kullanılan İHA ve füzelerin neredeyse hepsi amaçlarına ulaşmadan etkisiz hale getirilmişti.