Ertuğrul Özkök, eşinin ismine gönderme yapan, “Tansu’ya Mektuplar” başlığı altında yazdığı ve “newsletter” olarak paylaştığı yazılarında bugün, Panorama anket şirketinin aralık ayı çalışmasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan‘ın oyunda, gerilemenin durduğunu belirterek, “Erdoğan’ın seçilmesini etkileyecek faktör, ona oy vereceğini söyleyenler değil, vermeyeceğini söyleyenler olacak. Yani hem Erdoğan hem de rakibi olacak aday açısından odaklanılacak gaye o kitledir” diye yazdı.
Özkök’ün, “Dün gelen son anket: Altılı Masa, hâlâ 1,3 puan önde ama” başlıklı yazısı şöyle:
Dün gelen son anket: Altılı Masa, hâlâ 1,3 puan önde ama
Önümde Panaroma anket şirketinin aralık ayına ilişkin son çalışmasının raporu duruyor.
Dün abonelerine dağıtıldı.
Bu yazıyı okurken iki noktayı lütfen göz önünde bulundurun.
(*) BİR: Ben siyasetten anlamam…
Ama…
Yaşadığım hayat bana şunu öğretti.
Siyasetten anladığını, hatta çok düzgün anladığını sav edenler de benden daha güzel anlamıyor.
(*) İKİ: Gazetecilik hayatım boyunca seçim anketi vermemeye çok itina gösterdim.
Çünkü Türkiye’de anketlerin manipülatif bir tarafı bulunduğuna inananlardanım.
Öyleyse niçin birinci kere anket yayınlıyorum
İki nedeni var:
(*) BİR: Panaroma çalışma sistemine güvendiğim şirketlerden biri.
(*) İKİ: Siyasi sonuçları prestijiyle değil, sosyolojik boyutu ile ilgili birkaç şey söylemek istiyorum ve işte o nedenle yayınlıyorum.
AKP ve Erdoğan’ın oyunda gerileme hakikaten durdu
Eylül ayından bu yana konuşulan bir yorum var.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve AKP’nin oylarında geriye gidiş durdu ve hatta yükselmeye başladı.
Panaroma’nın eylül ayından bu yana yaptığı anketlere bakıldığında bu eğilim hakikat üzere görünüyor.
İşte Aralık ayı anket sonuçları AKP: 34.7 Cumhur İttifakı 40.6, Altılı Masa ise 41.9 Bu durumda ittifakların blok oylarında son durum şu: Eylül ayında ise durum şöyleydi AKP: 32.3 Eylül ayında ittifakların durumu ise şöyleydi CUMHUR İTTİFAKI: 38.9 |
Son dört ayın asıl kaybedeni masa oldu
Sonuç;
Eylül ayından bu yana Cumhur İttifakı’nın oyunda 1,7 puan artış gözlenirken, Millet İttifakı’nın oyu 1,7 puan azalmış.
Buna karşılık Altılı Masa’nın oyunda 3,7 puan düşüş var.
Yani son dört ayın asıl kaybedeni Altılı Masa olmuş.
Erdoğan’a, “oy veririm” ve “vermem” diyenlerin durumu
Peki cumhurbaşkanlığı seçimi?
Bu mevzuda Altılı Masa’nın adayı şimdi aşikâr olmadığı için Panaroma daha çok şu eğileme bakıyor:
Erdoğan’a “oy veririm” yahut “vermem” diyenlerin yüzdesi.
Aralık ayı sonuçları şöyle:
Erdoğan’a oy veririm. 40,4
Erdoğan’a oy vermem: 59,6
Ukrayna-Rus savaşı, minimum fiyat ve toplu konut Erdoğan’a ne getirdi
Geçen eylül ayında ise durum şöyleymiş:
Erdoğan’a oy veririm: 37,3
Erdoğan’a oy vermem: 62,6
Demek ki;
Rusya-Ukrayna savaşını yeterli yönetmek, pazarlarda fiyat denetimi, taban fiyat ve toplu konut atılımlarının katkısı Erdoğan’a 2,9 puan getirmiş.
Ama ortadaki fark hâlâ 20 puan.
Galiba Demirel’in boş tencere teorisi çöküyor
Benim sosyolog olarak çıkardığım sonuçlar şu:
Uzunca bir müddettir şunu argüman ediyorum.
Popülist idareler, “Kişiye tapınma” duygusu getirir.
Bu da oy verme eğilimlerini, “Ekonomik durumun kötülüğünden” yani realiteden koparır.
Başka deyişle Demirel devrinin, “Tencere kaynamazsa oy gider” teorisi artık tam olarak geçerli değildir.
Ancak popülizm karşı cepheyi de kemikleştiriyor
Buna karşılık, “Ekonomi düzelince oy gelir” teorisi de çöker.
Çünkü popülizm karşı cepheyi de, “Duygusallaştırır ve kemikleştirir…”
Yani AKP’den kopanların tamamını geri getirmek artık çok kolay değildir.
Dış siyasetteki tutarsızlıklar, maceracı teşebbüsler, kibir, liyakatın geri plana itilmesi, ötekileştirme ve kutuplaştırma, adaletsizlik, insan hakları ihlalleri, keyfilik, bayana karşı şiddet, insanları duygusal olarak bir iktidardan uzaklaştırmaya başladığı vakit onları geri getirmek zorlaşır.
Onların geri getirmenin tek yolu, yukarda saydığım uygulamalardan, yani, “Devlet haline gelmiş parti” uygulamalarından vazgeçmektir.
Ekrem İmamoğlu’na karşı adaleti zorlamalar, adaletsiz ve haksız teşebbüsler de bunun bir kesimidir.
Seçim sonucunu “Erdoğan’a oy vermem” diyenler belirleyecek
Bu durumda Erdoğan’ın seçilmesini etkileyecek faktör, ona oy vereceğini söyleyenler değil, vermeyeceğini söyleyenler olacak.
Yani hem Erdoğan hem de rakibi olacak aday açısından odaklanılacak gaye o kitledir.
Altılı Masa’nın belirleyeceği aday kim olursa olsun seçilir mi
Erdoğan için stratejik karar şu olacaktır:
(*) Bu Erdoğan’ın son seçimi olacak. Bugüne kadar yürüttüğü kutuplaştırıcı siyaset ile o kesitten oy alabilir mi?
Altılı Masa açısından stratejik karar ise şu:
(*) Bu yüzde 60’lık bloku konsolide edecek aday kim olabilir?
“Erdoğan’a oy vermeyeceğim” diyen bu yüzde 60’lık blok, aday kim olursa olsun yüzde 60 olarak kalır mı?
***
Seçime kadar diğer hiçbir anket sonucu hakkında yazmayacağım.
Bunun yazmamın tek nedeni de bu soruyu sormaktı.